Surxondaryolik yosh innovatorlar ko'zi ojizlar uchun "aqlli hassa" yaratdilar
Surxondaryolik yosh innovatorlar ko'zi ojizlar uchun "aqlli hassa" yaratdilar
Surxondaryolik aka-uka Mashxurbek va Abdumalik Qarshiyevlar hamda ularning singlisi Muharram oddiy hassani innovatsion "aqlli hassa" ga aylantiradigan noyob qurilma yaratdilar. Bu ko'rish qobiliyati bo'yicha nogironligi bo'lgan insonlarga ko'proq mustaqil harakatlanish va jamiyat hayotida ijtimoiy faol bo'lishga yordam beradi. Innovatsion qurilmani yaratish g'oyasi Qarshiyevlarda o'z hududlarida ko'rishda nogironligi bo'lgan odamlarga yordam berish istagidan paydo bo'ldi.
Termizlik iqtidorli yoshlar UNICEF amalga oshirayotgan UPSHIFT dasturi doirasida o'z jamoasini tuzdilar. Dastur O‘zbekiston yoshlari uchun tadbirkorlikda yangi yechimlarini taklif qilish orqali o'z jamiyatlaridagi muammolarni aniqlab, ularning yechimini topish uchun ajoyib imkoniyatdir. Mazkur dastur aholining zaif qatlamlari yashaydigan hududlarda juda muhimdir.
Surxondaryo viloyatida ijtimoiy-iqtisodiy muammolar mavjud bo'lib, bu yerdagi aholining katta qismi ish bilan ta'minlanishga muhtoj. O’zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Statistika agentligi ma'lumotlariga ko'ra, Surxondaryo viloyatida iqtisodiy faol aholi soni 1 108 000 kishini tashkil etadi, ulardan 101 500 nafari ish bilan ta'minlanmagan. Ishsizlik darajasi 9,2%.
Surxondaryo viloyati hokimligi, Yevropa Ittifoqi va "Istiqbol avlod" Respublika ijtimoiy-axborot markazi tomonidan qo'llab-quvvatlanadigan dastur yoshlarga o'z jamiyatidagi muammolarni aniqlash va ular uchun yechimlarni ishlab chiqish uchun zarur bo'lgan ko'nikma va resurslarni taqdim etadi.
Mashurbekning doim yangi tadqiqotlarga qiziqqan. “Aqlli hassa” g’oyasi esa boshqalarga yordam berishda unga o'z mahoratini qo'llash imkoniyatini berdi.
"Aqlli hassa" texnologiyasi ko'rish bo'yicha nogironligi bo'lgan odamlarning mustaqil harakat qilish imkoniyatini oshirishga, ularning jamiyatda faol bo'lishlariga qaratilgan. U ovozli yordamchi, akselerometr va kompas hamda doimiy yangilanib turadigan funksiyalarni o'z ichiga oladi.
"Elektron gapiradigan aqlli hassamiz uchun turli sensorlar, xususan, to'siqlarni aniqlash uchun ultratovushli sensorlardan foydalandik”, - deydi Abdumalik.
Jamoa ixtirosi foydalanuvchiga doimiy ko'mak beradi, to'siqlar haqida ogohlantiradi va qorong'ida o'z yorug'ligi orqali boshqalarga foydalanuvchini ko'rsatishga yordam beradi.
O'zbekistonda o'ziga xos mazkur innovatsion hassa 1-2 metr masofadagi to'siqlarni aniqlash uchun ultratovushli masofani aniqlash texnologiyasidan foydalanadi, bu esa foydalanuvchini tebranish va tovush orqali ogohlantiradi. GPS funksiyasi foydalanuvchining qayerda ekanligini aniqlaydi va u yo'qolib qolgan bo'lsa, aqlli hassani kuzatish imkonini beradi. Hassa ustidagi reflektorlar yordam kerakligini yo'l harakatining boshqa ishtirokchilariga bildiradi.
“Har bir inson boshqalar bilan teng munosabatga loyiqdir. Diskriminatsiyani odamlar o'zlari yuzaga keltiradilar. Keling, jamiyatimizda hammaga nisbatan adolatli munosabatda bo'lishiga ishonch hosil qilish uchun birgalikda harakat qilaylik", - deb ta'kidlaydi Muharram.
Abdumalik o'z rejalari bilan o'rtoqlashar ekan, shunday dedi: "O'zbekistonda yoshlarga ishonch bildirilib, imkoniyatlar berilsa, ularning salohiyati chegara bilmaydi. Biz boshqalarni ilhomlantirishga hamda barcha uchun yaxshi kelajak yo'lida o'zgarishlar tashabbuskori bo'lishga intilamiz”.
Aqlli hassa ko'rish qobiliyatida muammosi bo'lgan odamlar hayotida haqiqiy o'zgarish yaratib, ularda harakatchanlik, mustaqillik, ishonch va qadr-qimmatni oshiradi hamda ijtimoiy-iqtisodiy ishtirokni oshirishga yordam beradi.
